دامنه طراحی کارخانه
1- فعالیتهای درون واحد شامل دریافت, بازرسی, انبار, تولید, مونتاژ, کنترل کیفی, بسته بندی, حمل و نقل مواد, خدمات پرسنلی, خدمات جنبی تولید, انبار کالای ساخته شده, ارسال, قسمتهای اداری و تاسیسات
2- فعالیتهای فروش, بازاریابی, خرید, حسابداری, حمل و نقل خارج کارخانه و حمل و نقل داخل محوطه کارخانه
سطوح طراحی کارخانه
1- سطح کلان یا شمای کلی
2- سطح میانی
3- سطح جزئی
ارتباط طراحی کارخانه با دیگر بخش ها (مراکز تهیه اطلاعات)
1- بخش فروش
2- بخش خرید
3- بخش مهندسی محصول
4- بخش پرسنلی
5- بخش مالی
6- بخش مهندسی تولید
7- بخش مهندسی صنایع
8- بخش کنترل تولید
9- بخش مهندسی طراحی ساختمان
10- بخش بازرسی و کنترل تولید
11- بخش مدیر عامل
منابع اطلاعات کلیدی در طرحریزی
1- محصول (P ) : چه چیزی قرار است تولید شود؛
2- مقدار (Q ): چه مقدار از هر یک از اقلام باید تولید شود؛
3- روش تولید (R ): فرآیند و ترتیب عملیات تولید محصول چگونه است؛
4- خدمات پشتیبانی (S ): چه ماشین آلات و تجهیزاتی مورد نیاز است؛
5- زمان (T ): طی چه زمانی باید محصول تولید شود.
مراحل طرحریزی واحدهای صنعتی
1- جمع آوری اطلاعات؛
2- طراحی روش ساخت و طرحریزی اولیه جریان مواد؛
3- تعیین تجهیزات, نیروی انسانی, بخش های مورد نیاز و مساحت مورد نیاز؛
4- طرحریزی ایستگاههای کاری, طرحریزی روشهای حمل و نقل و طرحریزی نهایی جریان مواد؛
5- تعیین محل دپارتمانها با توجه به روابط فیمابین آنها و ارائه طرح کارخانه؛
6- ارزیابی و اجرا؛
7- طرح تجهیزات؛
8- طرح ساختمان؛
9- تهیه بودجه؛
10- تدارکات؛
11- نصب وسائل؛
12- فرآیند تولید و ساخت, بهره برداری؛
13- انبارداری محصولات نهایی؛
14- توزیع محصئلات؛
15- بازاریابی و فروش؛
16- مصرف کنندگان.
مطالعات امکان پذیری
سه مرحله امکان پذیری :
امکان پذیری اقتصادی (مطالعه بازار و شرایط کلان موجود)
امکان پذیری فنی (نوع تکنولوژی مورد نیاز و امکان دستیابی به آن)
امکان پذیری مالی (مانند نقطه سربه سر و سود آور بودن محصول)
مسئولیت تمام مسائل فوق با مهندسی صنایع است
مطالعه بازار
در این مرحله که اولین گام هر فرآیند اقتصادی به شمار می رود بایستی ماهیت مشتریان، عمر مفید محصولات رقیب، سیاستها و مقررات دولتی نظیر صادرات و واردات و ... را مطالعه نمود و سهمی را که می توانیم از بازار بدست بیاوریم تخمین زد.
این سهم تا حد زیادی به کیفیت محصول ما در مقایسه با رقبا مربوط می شود.
گردآوری اطلاعات فنی محصول
در این مرحله بایستی اطلاعات مورد نیاز برای تولید محصول را از کارخانه های مشابه یا از کارشناسان فنی بدست آوریم. این اطلاعات در قالب فرم ها و نمودار های زیر تهیه می شوند:
لیست قطعات، نقشه قطعات، عکس انفجاری یا نقشه مرکب، نمودار مونتاژ، نمودار فرآیند عملیات، نمودار مراحل ساخت و ....
ضمنا در این مرحله باید در مورد ساخت یا خرید قطعات تصمیم گیری شود.
در اینگونه موارد معمولا از مهندسی ارزش استفاده می شود.
در مهندسی ارزش آلترناتیوهای مختلف را بررسی و گزینه برتر را انتخاب می کنیم
.
منبع:
انتظاری هروی، عبدالرسول، طرحریزی واحدهای صنعتی، انتشارات جهان جام جم،
تهیه کننده: دکتر سید سپهر قاضی نوری